Kategori: Makaleler

“Güler” Anlamı Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten İnsan Davranışına Bakış Bir psikolog olarak, insanların yüz ifadelerinde, kelimelerinde ve davranışlarında saklı anlamları çözümlemeye çalışırım. “Güler” kelimesi, ilk bakışta yalnızca bir fiil gibi görünür: gülmek eylemini gerçekleştiren kişi. Ancak, insan psikolojisinin derin katmanlarına indiğimizde “güler” kelimesi yalnızca bir davranışı değil, bir ruh halini, bir yaşam tutumunu ve hatta bir kimlik biçimini temsil eder. Bu yazıda “güler” kelimesini bilişsel, duygusal ve sosyal psikoloji çerçevesinde inceleyerek, gülmenin insan davranışı üzerindeki etkilerini ve anlamını keşfedeceğiz. Gülmek: Zihinsel Bir İşlem Olarak “Güler” Bilişsel psikoloji açısından gülmek, yalnızca yüz kaslarının hareketi değildir; aynı zamanda beynin karmaşık bir…

Bilimsel Düşünmenin Işığı: Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü Bir eğitimci olarak sınıfta her gün aynı heyecanla şunu gözlemlerim: Öğrenmek yalnızca bilgi edinmek değildir; insanın dünyayı ve kendini yeniden anlamlandırma sürecidir. Öğrencinin “neden?” sorusunu sormaya başladığı anda öğrenme derinleşir, düşünme dönüşür. İşte tam bu noktada “bilimsel olarak düşünmek” devreye girer. Çünkü bilimsel düşünme, sadece bir yöntem değil, bir yaşam biçimidir — merakla başlayan, kanıtla ilerleyen ve anlamla tamamlanan bir yolculuktur. Bilimsel Olarak Nedir? “Bilimsel olarak nedir?” sorusu, bir olgunun, olayın veya fikrin duygulardan, önyargılardan ve dogmalardan arındırılmış biçimde, kanıta dayalı olarak açıklanmasını ifade eder. Bilimsel düşünce, gözlem yapmayı, hipotez kurmayı, deneyle test etmeyi…

Candida’yı ilk kez bir arkadaş sohbetinde duymadıysanız, muhtemelen bir muayene odasında, beklemeye alındığınızda… Oysa mesele sadece “mantar enfeksiyonu” değil. Candida, vücudumuzun normal sakinlerinden biri; çoğu zaman sessiz, bazen kuralları bozup sahneyi ele geçiriyor. Bu yazıda “Candida mantarı kimlerde görülür?” sorusunu yalnızca belirtilerle değil; kökenleri, bugünkü yansımaları ve gelecekte bizi nelerin beklediği üzerinden konuşalım. Rahatınıza bakın; birlikte, tartışmalı başlıklara kapılmadan ama merakımızı da diri tutarak ilerleyelim. Candida’nın kökeni: Dost-yerli bir mantar nasıl “taşkınlık” yapar? Candida (özellikle Candida albicans), ağız, bağırsak, vajina ve ciltte zaten yaşayan bir maya. Sorun, denge bozulduğunda başlıyor: Bağışıklık zayıfladığında, antibiyotikler yararlı bakterileri süpürdüğünde veya nem/ısı arttığında Candida…

1 Tane Tavuk Kanat Kaç Gram? Bir Gıda Sorusu Üzerinden Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Adalet Üzerine Düşünmek Bazı sorular ilk bakışta çok basit görünür. “1 tane tavuk kanat kaç gram?” gibi… Oysa bu basit soru, aslında toplumun değerleri, alışkanlıkları, beklentileri ve eşitlik anlayışı üzerine çok şey söyleyebilir. Soframıza gelen bir kanadın ağırlığı yalnızca besin değeriyle değil, aynı zamanda üretim süreçlerinden tüketim alışkanlıklarımıza kadar uzanan derin bir toplumsal hikâyeyi de içinde taşır. Gelin bu hikâyeye birlikte yakından bakalım. Bir Tavuk Kanadının Ağırlığı: Gerçekten Sadece Gram mı? Öncelikle sorunun teknik yanıtı ile başlayalım. Ortalama olarak 1 adet tavuk kanadı 70 ila 100…

Gıda Hattı Ne İşe Yarar? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Giriş: İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi Bir psikolog olarak, insan davranışlarının ne kadar derin ve karmaşık olduğunu her zaman merak etmişimdir. Bazen bir hareketin, bir seçim ya da bir alışkanlığın ardında yatan psikolojik motivasyonları anlamak, insanın iç dünyasına dair çok şey öğretebilir. Bugün, size farklı bir konu üzerinden insan davranışlarını anlamaya çalışacağız: Gıda Hattı. Gıda Hattı, günlük hayatımızda genellikle sadece bir hizmet olarak algılansa da, aslında psikolojik boyutları olan bir olgudur. Birçok insan, bu hizmeti yalnızca açlık anında kullanır, ancak ardında ne gibi duygusal, bilişsel ve sosyal etkiler…

Gözü Kara Biri Ne Demek? Cesaretin Kültürel Anatomisi Diller, toplumların düşünme biçimlerini gizli bir ayna gibi yansıtır. Türkçedeki “gözü kara biri” ifadesi, yalnızca bir cesaret nitelendirmesi değildir; aynı zamanda toplumun risk, korku ve onur kavramlarını nasıl algıladığını da anlatır. Bu deyim, tarih boyunca kahramanlık anlatılarından gündelik hayata kadar uzanan geniş bir kültürel zemin üzerinde şekillenmiştir. “Gözü kara” olmak, korkusuzca hareket etmeyi simgeler ama bu korkusuzluk her zaman akılla dengelenmeyebilir. İşte tam da burada, ifadenin antropolojik ve psikolojik derinliği başlar. Tarihsel Arka Plan: Cesaretin Kökleri “Gözü kara” kavramının kökeni, Orta Asya bozkır kültürlerinin alp anlayışına kadar uzanır. “Alp” ya da “bahadır”…

Hamd Olsun Ne Demek? (Bir Teşekkürün Kalpten Yükselen Hikayesi) Bazı kelimeler vardır, sadece dudaklardan dökülmez; kalbin en derin köşesinden yükselir. “Hamd olsun” işte onlardan biridir. Bugün sizlerle, bu kelimenin ne kadar derin, ne kadar insana dokunan bir anlam taşıdığını anlatan bir hikâyeyi paylaşmak istiyorum. Belki kendinizden bir parça bulacaksınız, belki de “hamd olsun” derken aslında ne dediğinizi yeniden hatırlayacaksınız. — Bir Gün, Bir Adam ve Bir Kadın Bir sabah, Ali işe yetişmeye çalışıyordu. Yağmur yağıyor, trafik sıkışıyor, arabada çalan radyoda sürekli reklam dönüyordu. Tam o sırada telefonu çaldı — eşi Elif’ti. “Ali, süt kalmamış, akşam almayı unutma olur mu?” dedi…

Godeş Ne Demek? Siyaset Bilimi Perspektifinden Bir Kavramsal Çözümleme Giriş: Güç İlişkilerinin Arasında Bir Sözcük Siyaset bilimi, yalnızca kurumları ya da yasaları değil; toplumsal dilin, davranış biçimlerinin ve kimliklerin de nasıl şekillendiğini inceler. Dil, iktidarın hem yansıması hem de aracıdır. Bu çerçevede “Godeş” kelimesi, halk kültüründe masum bir lakap gibi görünse de, derinlemesine incelendiğinde toplumsal cinsiyet, iktidar, ideoloji ve vatandaşlık kavramlarını birleştiren önemli bir göstergedir. Peki, “Godeş” ne demek? Ve bu kelime, siyasal ilişkilerin mikro ölçekteki bir yansıması olarak nasıl okunabilir? Godeş’in Anlam Katmanları: Kültürden İktidara Türkçe’de “Godeş” genellikle “kendini farklı göstermek isteyen, gösterişli ya da dikkat çekici davranan kişi”…

167 cm Boy Kaç Kilo Olmalı? Bilimsel Verilerle Gerçeğe Yaklaşmak Bilime hep merakla yaklaşırım. Özellikle insan vücudu, oranlar ve sağlık söz konusuysa… Çünkü rakamlar bazen soğuk görünür ama onların ardında anlatılmayı bekleyen ilginç hikâyeler vardır. “167 cm boy kaç kilo olmalı?” sorusu da tam bu hikâyelerden biri. Gelin, bu konuyu bilimsel bir gözle ama herkesin anlayabileceği bir dille ele alalım. — Bilim Ne Diyor? VKİ (Vücut Kitle İndeksi) ile Başlayalım Bilim insanlarının yıllardır kullandığı en temel ölçütlerden biri Vücut Kitle İndeksi’dir (VKİ). Bu formül, kilonuzu boyunuzun metre cinsinden karesine bölerek elde edilir. Sonuç, vücudunuzun “ideal” kilo aralığında olup olmadığını gösterir.…

Gizlilik ve Güvenlik Ayarları Nasıl Değiştirilir? Sosyolojik Bir Bakış Bir toplumu anlamak, bireylerin etkileşimleri ve toplumsal yapılar arasındaki dengeyi çözümlemekten geçer. Her birey, farklı toplumsal normların, kültürel pratiklerin ve cinsiyet rollerinin şekillendirdiği bir kimlikle dünyaya gelir. Ancak bu kimlik, dijital dünyada da kendini gösterir. Teknolojinin hızla ilerlemesiyle birlikte, kişisel bilgilerin korunması ve güvenliğin sağlanması, sadece hukuki değil, aynı zamanda toplumsal bir mesele haline gelmiştir. Bir araştırmacı olarak, gizlilik ve güvenlik ayarlarının değiştirilmesinin yalnızca bireysel tercihlerle değil, toplumsal yapılar ve cinsiyet rollerinin etkisiyle de şekillendiğini fark etmek önemlidir. Toplumsal Yapılar ve Gizlilik Anlayışı Gizlilik ve güvenlik, teknolojinin getirdiği yeni normlarla birlikte,…